Metrodan çıkmak için yürüyen merdivene adımımı attığımda, dışarıda beni nelerin beklediğinden haberim yoktu. Okula, işe yetişme telaşında olanların kalabalığı bitmiş, toplu ulaşım, acelesi olmayanlara kalmıştı. Merdivenin son basamağını geldiğimde sokak sakin ve huzurlu görünüyordu. Sabahın serinliği yerini öğleye geçişin ılıman haline bırakmıştı. Kediler ve martılar duvar diplerine bırakılmış yemleri paylaşıyor, kargalar bu paylaşımdan kendilerine de pay düşecek mi merakıyla olan biteni izliyordu. Her zaman döndüğüm sokağı es geçip ilerledim. Yeni sokak, yeni binalar, yeni yüzler... Tek sokak değiştirince bile karşıma çıkanların farklılığı şaşırttı. Yürümeyi sürdürdüm. Güneş yükselirken bulutsuz gökyüzü alabildiğine maviydi. Karşılaştığım insanların kiminin yüzü tanıdık gelse de bir çoğunu ilk kez görüyordum. Oysa sadece bir sokak değiştirmiştim. Sokağın sonundaki kafenin bahçesinde yaşlı bir çift sabah kahvesi içiyordu. İkisi de sokağa dönük, yan yana san...
2019'un sonlarında belirlediğim 12 yazarın kitaplarından okumaya devam ediyorum. Fena Halde Leman'ın ardından, okumakta çok geç kaldığım Kurt Kanunu'nu bitirdim. Yakın tarihe merakıma karşın bugüne kadar Kemal Tahir okumamış olmak büyük bir eksiklikti.
Asıl adı İsmail Kemalettin Demir olan yazarın hayatına dair merak ettiklerinizi, uzunca bir aranın ardından yeniden kavuştuğumuz, Wikipedia'dan öğrenebilirsiniz.
Tekin Yayınevi'nin 2004 yılında yaptığı 9. baskısından okuduğum Kurt Kanunu, 1926 yılında Gazi Mustafa Kemal Paşa'ya düzenlenmesi planlanan ve planlanma aşamasındayken ortaya çıkartılan suikast girişimi sonrası Kara Kemal Bey ve Abdülkadir Bey'lerin yaşadıklarından yola çıkarak İttihat ve Terakki Cemiyeti, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemi, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş dönemlerine dair tespitler içeren bir tarihi roman. Kolay okunan, bol diyaloglu ve üç anlatıcılı bir kurgusu var. Kara Kemal Bey, nam-ı diğer Küçük Efendi, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin önemli isimlerinden birisi. Blog yazısına wikipedia'dan kopyala yapıştır yapmak pek doğru gelmiyor, bu yüzden Küçük Efendi ile ilgili ansiklopedik bilgiler için Wikipedia'ya bakabileceğinizi hatırlatıp devam edeyim.
Yakın tarih olarak adlandırdığım 1876 - 1946 dönemini okudukça, bizlere okullarda ne kadar az anlatıldığını hatırlayıp üzülüyorum. Bu konuya bu yazımda da değinmiştim. Kurt Kanunu'nu okurken bu düşüncelerimi bir kez daha hatırladım. Bence bu eksik bilgilendirmenin basit ve o dönem için anlaşılır bir nedeni var: İttihat ve Terakki Cemiyeti (İTC).
Konunun ilgililerinin benden çok daha iyi bildiği gibi İTC, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde iktidarın fiili sahibi. Cumhuriyet'in kurucu kadrolarının büyük bölümü de İTC üyesi. 1926'daki suikast girişimi sonrası yapılan yargılamalar ile bir devrin sonu geliyor.
Kurt Kanunu'nda Kemal Tahir, Kara Kemal'in ağzından hem İTC dönemini hem de Cumhuriyet'in ilk senelerine dair eleştirilerini yazıyor. Romanın ilk baskı tarihinin 1969 olduğunu düşününce, 1960 sonrasının getirdiği ortamın böylesi eleştirileri yazabilecek ortamı oluşturduğunu düşünebiliriz, belki. Sonuçta elimizdeki elbette bir roman, inceleme-araştırma metni değil.
Uzun yazının özeti, yakın tarihe meraklıysanız ve farklı bakış açılarına ihtiyaç duyuyorsanız, önünüzde yeni pencereler açacak bir eser Kurt Kanunu.
Konunun ilgililerinin benden çok daha iyi bildiği gibi İTC, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde iktidarın fiili sahibi. Cumhuriyet'in kurucu kadrolarının büyük bölümü de İTC üyesi. 1926'daki suikast girişimi sonrası yapılan yargılamalar ile bir devrin sonu geliyor.
Kurt Kanunu'nda Kemal Tahir, Kara Kemal'in ağzından hem İTC dönemini hem de Cumhuriyet'in ilk senelerine dair eleştirilerini yazıyor. Romanın ilk baskı tarihinin 1969 olduğunu düşününce, 1960 sonrasının getirdiği ortamın böylesi eleştirileri yazabilecek ortamı oluşturduğunu düşünebiliriz, belki. Sonuçta elimizdeki elbette bir roman, inceleme-araştırma metni değil.
Uzun yazının özeti, yakın tarihe meraklıysanız ve farklı bakış açılarına ihtiyaç duyuyorsanız, önünüzde yeni pencereler açacak bir eser Kurt Kanunu.
Yorumlar
Yorum Gönder
Yorumlarınız denetimimden geçtikten sonra yayınlanacak. Beğenmediklerinizi hakaret içermeyen şekilde ifade edin lütfen.