Gölgeleri oldum olsası sevdim. Işığın somut göstergesi gibi geldi bana. Işığın yönüne ve şiddetine göre değişmesini, hayatın farklılaşan akışına benzettim. Uzayan kısalan, koyulaşan belirsizleşen gölgeler... Gölgelerin bu suskun ama etkili varlığı çağrışımlar yaptı ömrüm boyunca. Kökenleri çocukluk yıllarıma kadar uzanıyor belki. Ağaçların uzayan gölgelerini izlerken fark etmiştim ışığın ve karanlığın birbiriyle oyununu. Her gölgenin, öyküsü başkaydı; kimi dinginlik, kimi merak, kimi endişe içerirdi. Sessiz sinema gibi, sözsüz öyküler, giz ile görünen arasındaki ilişkiyi mi yansıtıyor acaba? Gölgelerin etkileyici olmaları biraz da bu yüzden sanırım, hayal gücümüzü işe koymaları. Görünen ile giz arasını doldurması bize kalıyor.
Kitap notları yazılarının başlığının belli bir formatı var. Kitap adı "/" işareti ve yazar(lar)ı. Bu kez de aynısı yaptım ancak bir açıklamayı hemen eklemem gerekiyor. Burada aslında yazar, Mustafa Kemal Atatürk. Dr. İsmet Görgülü, kitabın kapağında belirtildiği gibi, yayına hazırlayan. Bilgi yayınevinden ilk baskısını 1997 yılında yapmış olan eserin Ekim 1998 tarihli ikinci baskısını okudum.
Mustafa Kemal, 1927 yılında Nutuk'a, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıktığında memleketin durumunun nasıl göründüğünü anlatarak başlar. Bize okullarda anlatılan millî mücadele tarihi de çoğunlukla 16 Mayıs 1919'da Bandırma Vapuru'nun hareketiyle başlatılır. Mustafa Kemal'in hayatına dair öğretilenlerde de bir dönem hızlıca geçilir. Okuduğu okullar sırasıyla ezberletilir, anne ve babasının adlarını herkes hatırlar. Ancak Veliaht Vahidettin ile Birinci Dünya Savaşı sürerken Almanya ziyaretini bilen azdır. Aynı şekilde Liman Von Sanders'in adını duymamış olanlar da çoktur. İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesi olduğu, merkez komiteyle ters düşüşü, 1926 İzmir suikasti girişimi ve ardından yaşanılan mahkeme süreçleri... Gene millî mücadele ve cumhuriyetin ilk yıllarındaki iktidar mücadelelerinin pek okutulmayan konuları arasında.
Eğer yakın tarihe meraklıysanız mutlaka okumanız gereken bir eser: Atatürk'ün Anıları. Eseri yayına hazırlayan isim olan Dr. İsmet Görgülü de tıpkı anıların sahibi gibi, bir kurmay subay. Akademik kariyer de yapmış. Kitap yayınlandığı dönem Yrd.Doç.Dr. İsmet Görgülü titri kullanılmış.
1926 yılında gazetelerde yayınlanan anılar, açıklayıcı dipnotlarla birlikte kitapta yer almış. Ayrıca gazetede yayınlanan anılarda yer almayan bölümler, Falih Rıfkı'nın yayınladığı kitaptan yararlanılarak eklenmiş ve Yakup Cemil olayına dair Dr. Hilmi'nin açıklamalarına da yer verilmiş. Görgülü'nün çalışmasında kullanılan dipnotlar çok önemli ve onlar olmadan anıları doğru anlamak zor. Benim çok sevdiğim bir yöntem kullanılmış bu dipnotlar eklenirken. Metinde adı geçen bir kişiye ilişkin kısa bir özgeçmiş eklenmiş hemen dipnota. Dipnot, sayfa altında verildiği için, öyle bölüm sonuna gidip, geri dönmek de gerekmiyor. Gereğinden uzun tutulup, ana metni unutmanız da söz konusu değil bu dipnotları okurken.
Bu tanıtım yazısını anıların sahibi Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün anıların neden yayımlandığını açıkladığı ifadesiyle bitireyim:
Eğer ben, bu gerçekleri size söylüyorsam ve milletimize ulaştırıyorsam, elbette bundan, büsbütün başka amacım vardır. Bu amaç ne olabilir? Bunu burada açıklayamam. Fakat benim tasavvurlarımı, düşüncelerimi samimi olarak nakleden bu yazılar okunduktan sonra şüphe etmem ki, milletim kendi kendine durumu değerlendirmek ve muhakeme etmek için gerekli belgelere sahip olacaktır.
Yorumlar
Yorum Gönder
Yorumlarınız denetimimden geçtikten sonra yayınlanacak. Beğenmediklerinizi hakaret içermeyen şekilde ifade edin lütfen.