Ana içeriğe atla

Dorian Gray'in Portresi / Oscar Wilde

Remzi Kitabevi'nin Ağustos 1968 tarihli ikinci baskısından okudum bu klasik romanı. Dilimize Ferhunde ve Orhan Şaik Gökyay çevirmiş. Günümüzde yapılan çeviriler daha özenli oluyor. Bu baskıda, romanda Fransızca olarak geçen kimi bölümlerin çevirisi yapılmamış. Oysa dip not şeklinde bu ifadelerin Türkçesi verilmeliydi. Dizgiye dair de sorunlar var. Sanırım yeni tarihli baskılarda bu sorunlar giderilmiştir.  Alt metinlerle, göndermelerle dolu bir roman Dorian Gray'in Portresi. Bunları bilmeden, fark etmeden de okunabilir elbette. Yayınlandığı dönem tartışmalara sebep olmuş, kimi bölümleri sansürlenmiş. Yakın tarihli baskıları, "sansürsüz" ibaresiyle okuyucuya sunulmuş.

İnsan BU sitesi kurucusu Kaan Arslanoğlu ile e-söyleşi

Yıllar önce Kişilikler adlı romanıyla tanıdım Kaan Arslanoğlu'nu. Romanı çok sevmiştim. Sonra zaman içerisinde İnsancıl dergisindeki yazılarını, çıkan diğer romanlarını ve en çok da inceleme kitaplarını beğenerek okudum. Blog sayfasından haberdar olmam ise İthaki yayınlarından çıkan bir romanında sayfa sıralaması hatası olması nedeniyle gerçekleşti. Sağolsun, romanının imzalı bir kopyasını göndermişti. İnsan BU adlı sitesini, neredeyse kurulduğu günden beri takip ediyorum. Meraklıları için söyleyeyim, soruları göndereli bir ay kadar oluyor, yazıdaki fotograf Gaziantep'ten ve 4. sorunun güncel tartışmalarla ilgisi yok. Lafı fazla uzatmadan buyurun söyleşiye.:

1. Bugüne dek bir çok romanınız ve inceleme kitabınız yayınlandı. Ancak ülkemizde okuma alışkanlığını ve okunan yazarları düşünerek sizi tanımayanlar için kısa bir şeyler söylemek isterseniz:

Yayımlanmış 12 romanım ve 6 adet inceleme kitabım var. İnceleme derken siyaset, felsefe, psikoloji, edebiyat ağırlıklı incelemeler. Ayrıca birçok dergi, gazete veya internet sayfasında henüz kitaplaşmamış pek çok inceleme makalesi veya güncel makale yayımlattım. İnternetten aradığında tüm kitaplarımı görebilir okur, birçok makaleme ulaşabilir. 

2. insanbu.com'u çıkış yazısında "yavaş düzgündür, düzgün ise hızlı" demiştiniz. Gene çıkış yazısına "Bir yayın çıkıyorsa, bence iki ön koşul mutlaktır. Birincisi böyle bir şeye kesin gereksinim duyulması. İkincisi de başka yayınlardan muhakkak farklı olması." tespitiniz var. Yayına başlayalı iki yıldan fazla bir zaman geçti. Bugünden bakınca iki tespitinizin de halen geçerli olduğunu düşünüyor musunuz?

Evet iki saptama bugün için de geçerli. Bu ilkelere uygun hareket etmeye çalıştık ve büyük ölçüde başardık. “Yavaş düzgündür, düzgünse hızlı”yı uygulamaya çalıştık. Yaşam çok hızlı, herkese anlamsız bir ivedilik dayatıyor, insanların büyük çoğunluğu bu tahrip edici, bu sağlık bozucu ivediliği birbirine dayatıyor, hız beklentisine giriyor. Benim mizacım da acelecidir aslında, fakat yavaşlamaya gayret ettik ve bir ölçüde bunu başardık. Daha çok da okurlara bunu telkin etmeye çalıştık. Sitemizde birçok değerli yazarın birçok değerli yazısı, haberi, incelemesi çıktı. Bunları fast-food gibi tüketmeyin, sindire sindire içselleştirin, dedik. Bir kısım okurlar buna uydular. 

Başka bir benzeri olmayan yayına gelince. İddialı konuşmaktan çekinmem, sağlam zemindeysem eğer: Değil Türkiye’de, dünyada bu yayının aynısı değil, bence benzeri yok. 

3. Şubat 2015'te yayınladığınız yazıda iki yılın değerlendirmesini yaparken:
"Fakat bazı dostlar başarı bekliyor. Hızlı başarı. Yerdiklerimizin hemen kuyruğu kıstırıp gitmesini, bizim anlayışımızın toplum içinde güçlenmesini arzuluyorlar çabucak. Bu belki hiç olmayacak. Çünkü biz kapitalizme karşı, onun ideolojisine karşı bir huruç harekatı içindeyiz ve gerçekten umutsuz çaba. Karşısında olduğumuz ideolojik güçler, bunların en solcuları ve sosyalistleri bile çoğunlukla kapitalist kafalı. Tek tek kişileri yıpratabiliriz, bazı etkinliklerini engelleyebiliriz, kısmi ilerlemeler sağlayabiliriz, ama baskın hep onlar, çoğunluk onlar olacaktır, bu böyle. Kapitalizm altında bu devasa sosyo-ekonomiyi sağından solundan kıpırdatmamız, kısmi ilerlemeler sağlamamız bile büyük başarıdır. Sosyalizm kazara gelse bu ülkeye, durum değişmeyecek. Yine onlar çoğunluk olacak." 
diyorsunuz. Özellikle "karşısında olduğumuz ideolojik güçler, bunların en solcuları ve sosyalistleri bile çoğunlukla kapitalist kafalı" tespitinizi çok önemsiyorum. Peki malzeme buysa, bir başka ifadeyse insan bu'ysa ne yapmalı? Yazmakla bir şey değişiyor mu? İki yıldır edebiyat dünyasındaki iktidarı yerden yere vuran, juri ve ödül "şebekesi"ni ifşa eden onca yazı yayınladınız. En küçük bir değişim oldu mu? 

Her emek karşılığını bulur. Yayıncılık alanında bir mücadele veriyoruz, elbette küçük de olsa ülkeyi ve dünyayı değiştiriyoruz. Şöyle düşünün: Bunlar yazılmasıydı dünya bunların yazılmadığı bir dünya olurdu.

Birçoklarına ters gelecek ama, benim görüşüm şu: İnsanlığın yavaş tempo bir ilerlemesi (belki de bazı alanlarda yavaş tempo sonuna yaklaşması) söz konusu. Milyarlarca insanın her birinin emeği var bu ilerlemede. Küçük küçük emekler. Bilim, felsefe, edebiyat vb. gibi alanlardaki emekler bu küçük emeklerin azcık daha büyük olanları. Fakat tamamen bir değişim değil ama, görece daha büyük değişimler siyasal devrimlerle oluyor. Siyasal devrimler de siyasi liderlere bağlı. 

Sonuçta bizimki gibi emekler, eğer bir şeyler iyi yöne azcık değişecekse, bu siyasal devrime (biraz da siyasal evrime) birikim sağlayacak emekler. İnsanların kafasında bir şeyler bırakacak, ilerici kadroları eğitecek, ilerde çıkacak liderlere ilham ve güç verecek etkinlikler. Ama garantisi yok. Her şey kötüye de gidebilir.

Edebiyat dünyasını değiştirebildik mi? Aynı cevabı vereyim. Bunları yazmasaydık durum şimdi olduğundan farklı olurdu. Fark ne? Bunların söylenmiş olması, bunları yapanlarda biraz daha yüz nasırı oluşturması. Yine birçok insanda bir çekingenlik yarattık. Acaba doğru mu yapıyorum, korkusu yarattık. Tüm bu hokkabazlıklar bir gün bir yerimi tırmalar… 

Yine de böyle itirazlar, böyle fikir açılımları güçlü siyasal rüzgarlarla desteklenmezse cılız kalırlar, bugün olduğu gibi. Ama güçlü bir ileri rüzgar esecekse bu birikimler sayesinde esecektir. 


4. Sayfanın, benzer her sayfada olduğu gibi, düzenli okuyucuları ve yorumcuları oluştu. Düzenli yorumcularınızın bir bölümü yorumlar üzerinden haberleşmeye, birbirine hal hatır sormaya başladı. Bu da benzer sayfalarda görülen bir durum. Bu düzenli yorumcular, yazıların sesiz okuyucularından biri kazara bir yorum yazsa ya da bir yazı yayınlasa bunu yaptığına pişman edecek şekilde yorumlarda bulunuyor. Bahsetmeye çalıştığım isimsiz yorumlarla yazar ve yorumcuları taciz edenler değil, düzenli yorumcularınız. Bu durumun ne kadar farkındasınız ve değiştirmek/düzeltmek için bir planınız var mı?

Sözünü ettiğiniz sıkıntı var. İnsana ve insanın kullandığı her alana bağlı olarak. Ara sıra uyarıyoruz arkadaşları. İsmi belli olanlarda, başka yoldan da iletişim kurabildiklerimizde bir süreliğine düzelmeler sağlayabiliyoruz. Sonra eski haline geliyor. İnsan BU :)

Daha büyük sıkıntı, isimsiz veya uyduruk adlarla, rumuzlarla yorum yazanlar. Bunların bir bölümü açıkça kötü niyetli. İnsani kötücüllüğün, sözel saldırganlık, yalan, başkası gibi davranma, birbirine düşürme, kışkırtma, nifak sokma, alay, hakaret… her türlü numaralarını yapanlar var. Normal insani durum…. Bazıları için kötü niyet -  iyi niyet ayrımı da yapamıyoruz. Yorumları kapatmadan bunu engellemenin çaresi yok. Orada biz dahil ego savaşlarına giriyoruz.

Tabii bu ad saklama çok pis bir durum. İnsan arkadaşlarından, sitenin yazarlarından bile şüphelenir hale geliyor. İnternet sapığı psikopatlar da var. Tam da bunun için varlar. Ad saklama neden yapılır? Bizimle sahte mail adresleriyle yazışanlar da çıkıyor, biliyor musunuz. Bunlardan bir kısmı bir yerlerden tanıdıklarımız belki. Belki yakın birileri. Belki bu siteyi izlediğinin bilinmesini istemeyen “önemli” şahsiyetler, belki kendini çok önemli gören kişiler. Belki sadece korkuyorlar. Bu siteyi izlediğinin bilinmesinden korkuyorlar. Belli siyasi gruplara mensup kişiler olabilir, edebiyatçı, sanatçı olabilir bu kişiler. Enteresan bir durum. 

5. Tıp doktorlarının edebiyatla bu kadar yakından ilgilenmesinin bir açıklaması var mı?

Hekimlerin burnunu sokmadığı bir alan mı var? Siyaset, sanat, edebiyat, spor, ticaret, turizm, macera vs.

6. Kapitalizm dünyayı bitirmeden biz kapitalizmi bitirebilir miyiz? Umudunuz var mı?

Bu toplumla bu insanla bugünkü durumda umut çok çok az. Fakat insanlık büyük felaketler yaşayacak büyük ihtimalle. Bu gördüklerimiz daha hiçbir şey değil. Tümüyle yıkım gelmeden önce bu felaketlerle aklı başına belki gelir. Bıçak kemiğe dayanmadan insan kendini yok eden bencilliğinden kurtulamaz. Bir şeylerin zorda bırakması gerek. Bu anlamda son bir çıkış kapısı bulabilir belki insanlık.  

Yorumlar

Yorum Gönder

Yorumlarınız denetimimden geçtikten sonra yayınlanacak. Beğenmediklerinizi hakaret içermeyen şekilde ifade edin lütfen.

Son haftanın en çok okunan 10 yazısı

Göksu Restaurant Nenehatun şubesi açıldı

ve beklenen gerçekleşti...Ankara'nın Sakarya caddesine açılan Bayındır sokakta yer alan Göksu, gönüllere taht kurdu. Gerek servisi, gerek yemeklerin lezzeti vazgeçilmezler arasına girdi. Mekanın Kızılay'ın göbeğindeki Sakarya caddesinde olması, kimilerini üzüyordu. Özellikle Kızılay'a hiç inmeyenler, kalabalığı sevmeyenler yukarılarda bir Göksu hayali kuruyordu. Uzun sürdü inşaat. Nenehatun caddesi ile Tahran caddesinin kesiştiği köşede yer alan binanın inşaatının neden bu kadar sürdüğünü pek anlamamıştım, düne kadar. Dışarıdan 4-5 kat görünen bina toplamda 10 katlıymış. Üstte 3 kat içkili restaurant (ki bu bölüm henüz açılmamış), girişte bekleme salonu ve bar-kütüphane, girişin altında işkembe ve kebapçı (ki bu bölüm hizmet vermeye başladı), işkembecinin altı tam kat mutfakmış, onun altında garaj-çamaşırhane ve en altta iki kat konferans salonu olarak düzenlenmiş öğrendiğime göre. İlk ziyaretime ait fotografları (binanın dıştan çekilmiş bir görüntüsü ve iştah açıcı) beğe...

Göksu Restaurant

Özellikle öğlen saatlerinde Kızılay, Sakarya civarında düzgün yemek yiyeceğiniz bir yer arıyorsanız en doğru seçim Göksu Restaurant olacaktır. Meşhur Otlangaç'ın karşısına denk düşen mekan, hızlı ve özenli servisi, lezzetli ve fahiş olmayan fiyatları ile bölge insanlarının gönlünde çoktan taht kurmuş. Öğle saatlerindeki kalabalığa karşın hızlı ve özenli servisin sırrı yeterli sayıda personel çalıştırmak olsa gerek. Yemeklerinde etsiz çeşitlerinin az oluşu dışında kusuru yok denebilir. Akşam servisini hiç denemedim, ancak akşamları Sakarya'ya gidenlere fazla hitabetmeyebilir. Afiyet olsun. GÖKSU RESTAURANT Bayındır Sokak No: 22 / A Kızılay - ANKARA tel 312 431 47 27 - 431 22 19

Yabancı dil öğrenmek üzerine: DuoLingo deneyimimim

kızımın çizgileri Ülkemizin kanayan yaralarından birisidir sanırım, yabancı dil öğrenmek. Onlarca kurs, yüzlerce kitap, saatlerce ders ve sonuç: anlayan (en azından anladığını düşünen) ve konuşamayan kişiler... Bir yerlerde bir sorun olduğu kesin, ama nerede? Farklı zamanlarda, 3 kez Fransızca kursuna gittim. İlk seferin ardından, aslında bir temel bilgim olmasına karşın, her seferinde en baştan başladım, hiç bilmiyormuşum gibi. Ne yazık ki kurslarda öğrendiklerim kalıcı olamadı. Şimdilerde, 70 gündür, her sabah DuoLingo ile çalışıyorum. Ücretsiz ve arada çıkan reklamlarla devam eden sürümünü kullanıyorum. Eminim farklı online dil kursları da vardır. Online platformda, kurslarda olmayan ne var diye düşününce bir kaç şey tespit ettim. Belki sizlerin de işine yarar diye paylaşıyorum: Yabancı dil öğrenmek, sürekli ve kesintisiz tekrar gerektiren bir süreç. Kurslar, sadece haftanın belli günleri, bir kaç saat için ve çoğunlukla, günün en yorgun olunan akşamlarında oluyor. ...

Anıttepe, sokaklar, anlamlar

Ankara, ne yazık ki, içerisinden su geçen şehirlerden değil. Aslında daha doğrusunu söylersem, içerisinden geçen suların üzerini kapatıp yok eden bir kent. İncesu deresi, Kavaklı dere, Ankara çayı hep üzeri kapatılıp, halının altına süpürülen tozlar gibi gözden ırak tutulup unutulmuş kent suları. Hal böyle olunca Başkent, akar suyun kente sağlayacağı güzelliklerden yoksun. Neyse ki arayan için gizli güzellikler barındırıyor.   Anıttepe, bu gizli güzellikleri saklayan semtlerden. Anıtkabir, yılın her mevsimi caddelerden eksik olmayan turist otobüsleri, resmi bayramlarda protokol için kapatılan yollar, son dönemde sıklıkla düzenlenen mitinglere ev sahipliği yapan Tandoğan meydanı, Çankaya Belediyesi'nin  konserlerinin mekanı Anıtpark Anıttepe denildiğinde ilk aklıma gelenler. Ve tabii, geçenlerde bir yarışmada soru olarak da yöneltilen sokak isimleri: Ordular, İlk, Hedef, İleri, Ata ve Akdeniz caddesi.    Anıtkabir'in sınırını oluşturan 3 cadde bulunur: Gen...

Sokakbaşı Meyhane, nam-ı diğer Hüseyin'in Meyhanesi

Uzunca bir süredir izlediğim tek televizyon yayını Behzat Ç.'nin Hüseyin'in Meyhanesi mekanı olarak kullandığı Sokakbaşı Meyhanesi'ne sonununda gittim. Hatta yanda gördüğünüz üzere Behzat'ın masasında fotografım da var. Mekan, aslında Behzat Ç. öncesinde de bölgede bilinen sevilen yerlerdendi. Esat dörtyolda, köşebaşında yer alan burayı Behzat Ç.'de mekan olarak kullanmak, muhtemelen Erdal Beşikçioğlu'nun zamanında Sokakbaşı'nın çaprazında bir yer işletmesinden kaynaklanıyordur.  Sokakbaşı'na diziden aşinayız. Havalar iyi olduğunda açık havada büyükçe bir yerleri var. İçerisi de küçük sayılmaz. Mezeler lezzetli, fiyatlar pek ucuz sayılmaz. Dizinin etkisi fiyatlara yansımış görünüyor. Behzat'ın masası rezervasyonlu oluyormuş genelde. Yurt içi ve hatta dışından rezervasyon yapılıyormuş. Mekanın garsonları, kim bölümlerde rol almış. Duvarlarda gazete küpürleri ve diziden görüntülerin yer aldığı fotograflar var.  Yakında final yapacak olan Behzat ...

Eski Maltepe pazarı eski yerinde yakında bizlerle...

Ankaralılar bilir, kot pantolondan araba teybine, ara musluğundan kuruyemişe ne ararsan bulabildiğin hem de uygun fiyata bulabildiğin bir pazar var(dı): Maltepe camisinin üst tarafından pazartesi dışında (o gün semt pazarı kurulurdu) her gün hizmet veren seyyar paravanlarla ayrılmış küçük dükkancıkların oluşturduğu bir pazardı. Bu pazarın bulunduğu araziye bir alışveriş merkezi yapıldı. Ankara'nın en ilginç mimarisine sahip olduğunu düşündüğüm Malltepe Park, eski pazar esnafının ahını almıştı. Sopalarla dövüle dövüle pazar yerinden atılan esnafın tutan ahı, Malltepe Park'ı iflas noktasına getirdi. Market, dükkanlar derken hayalet alış veriş merkezine dönüştü Malltepe Park. Sonunda alış veriş merkezi yönetimi eski (kendi deyimleriyle tarihi) maltepe pazarını Malltepe Park'ın içine taşımaya karar vermiş.  Bugünlerde hummalı bir çalışma sürüyor Malltepe Park'ta. Dükkanlar alçıpanla küçük dükkancıklara bölünüyor. Öğrendiğime göre şimdiden 70'ten fazla pazar esnafı taş...

Pazr günü eğlencesi: Eymir gölü etrafında bisiklet sürmek

Sadece ODTÜ öğrenci ve çalışanlarının bir de göl kartı sahiplerinin girebildiği düşünülür Eymir gölüne. Oysa, eskiden olduğu gibi bugün de arabasız girdiğiniz sürece, kimse kimlik sormaz kapısında. Birisi TRT'nin Oran yerleşkesinin yanından inen yolun sonunda, diğeri Gölbaşı'ndaki TEİAŞ tesislerini geçince olmak üzere iki kapısı bulunur bu küçük göl ve çevresinin. ODTÜ arazisidir ve içerisinde piknik yapmak yasaktır. Son düzenlemeler sonrası üniversite arazisi olduğu için içeride alkol satışı yasaklanmıştır. Yakın zamanda üniversite yönetiminin aldığı bir karar ile Eymir gölü çevresine haftasonları araç girişi tamamen yasaklandı. Her iki kapının yakınında, ODTÜ'de görev yapan güvenliklerin kontrol ettiği park alanları oluşturuldu. Ücretsiz olan bu alanlara aracınızı bırakıp yürüyerek göl çevresine girebiliyorsunuz. İçeride her 10 - 15 dakikada bir hareket eden ring servisleri bekliyor. Lokantaların olduğu yerlerde durakları var. Dönüş için de aynı araçları kullanabili...

Hüküm Gecesi / Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Seneler önce okuduğum Yaban'ı saymazsam Yakup Kadri Karaosmanoğlu'ndan okuduğum ikinci roman oldu Hüküm Gecesi. 1926'da yazılmaya başlanılan eser, 1927'de yayınlanmış. Roman Osmanlı'nın son dönemine tanıklık eden Ahmet Kerim adlı kurgu karakterin gözünden anlatılıyor. İttihat ve Terakki'nin kabinenin içinde yer almadığı hükümet, sopalı seçim, Hürriyet ve İtilâf'ın kurduğu hükümet, Trablusgarp bozgunu, Uşi Anlaşması, Balkan bozgunu, Bab-ı Ali baskını... Anlatılsa roman olur denilen bir dönem, Hüküm Gecesi'nin tarihsel arka planı.  Romanın başkahramanı Ahmet Kerim'in Yakup Kadri'ye benzerliği dikkat çekici. Öyle ki romanın bir yerinde Ahmet Kerim İstanbul'un Sodome ve Gomore'yi andırdığını söylüyor, ki hepimiz Y. Kadri'nin aynı adlı romanını hatırlıyor. Y. Kadri'nin yaşam öyküsüne baktığımda o tarihlerde, tıpkı Ahmet Kerim gibi, gazetelerde çalıştığını okudum. Kurgu karakterler dışında Ali Kemal, Süleyman Nazif, Rıza Tevfik, Ahmet ...

Yaylapınar (Sinekçiler) Köyü Nazilli tatili

Yazılacaklar birikti, bu gidişler birikmeye devam edecek. Üst üste gelince seyahatler, okunanlar, teknik gelişmeler böyle oluyor. Yavaş düzgündür, düzgün ise hızlı deyip başlayayım bir yerinden.  Geçtiğimiz haftanın 6 gecesini, Aydın'ın Nazilli ilçesinin, eski adıyla Sinekçiler, Yaylapınar köyünde geçirdik. Ne ben, ne de eşim Nazilli'li. Oralarda yaşayan akrabamız da yok. Peki nasıl oldu da bir köyde kaldık 6 gece. Pınar Kaftancıoğlu sayesinde. Kendisini büyük şehirlerde, özellikle İstanbul'da, yaşayan çocuk sahipleri tanıyacaktır. Ayşe Arman'ın söyleşisinden sonra tanıyanlar ve alış veriş yapanların sayısında ciddi artış olmuş. Siz tanımayanlardansanız İpek Hanım'ın Çiftliği'nin web sayfasına bakmanızı ve yazının geri kalanını sonra okumanızı öneririm.  Kaftancıoğlu, bana kalırsa ülkemiz için uygulanabilir bir kalkınma modeli oluşturmuş. Ülkemiz, her ne kadar son dönemlerde ihmal edilmiş olsa bile, bir tarım ülkesi. Tarıma elverişli topraklara ...

Dorian Gray'in Portresi / Oscar Wilde

Remzi Kitabevi'nin Ağustos 1968 tarihli ikinci baskısından okudum bu klasik romanı. Dilimize Ferhunde ve Orhan Şaik Gökyay çevirmiş. Günümüzde yapılan çeviriler daha özenli oluyor. Bu baskıda, romanda Fransızca olarak geçen kimi bölümlerin çevirisi yapılmamış. Oysa dip not şeklinde bu ifadelerin Türkçesi verilmeliydi. Dizgiye dair de sorunlar var. Sanırım yeni tarihli baskılarda bu sorunlar giderilmiştir.  Alt metinlerle, göndermelerle dolu bir roman Dorian Gray'in Portresi. Bunları bilmeden, fark etmeden de okunabilir elbette. Yayınlandığı dönem tartışmalara sebep olmuş, kimi bölümleri sansürlenmiş. Yakın tarihli baskıları, "sansürsüz" ibaresiyle okuyucuya sunulmuş.