S A D E C E Ö Z G Ü R

Blog sayfama farklı yazarların kitaplarına ilişkin notlar düşüyorum. Geçenlerde kitap kategorisindeki bu notları, yazar isimleriyle etiketledim.  Etiket bulutunda ismi en büyük görünen yazar İnci Aral. Çünkü blog sayfamda, bu yazıyla birlikte, Aral'ın 14 eserine dair düştüğüm not var. Gölgede Kırk Derece, Aral'ın dokuz öyküsünden oluşuyor. Benim okuduğum Can Yayınları'ndan çıkan Aralık 2000 tarihli 3. baskısıydı. Dokuz öykünün ortak özelliği her birinde kadın hikayelerinin anlatılması. Kitaba ismini de veren Gölgede Kırk Derece ve kitaptaki son öykü Üçüncü Kişi beni en çok etkileyenler oldu. Üçüncü Kişi'deki rüya mı gerçek mi belirsizliğinin güçlü kullanılışı Aral'ın kaleminin gücünü yansıtıyordu. Gölgede Kırk Derece öyküsünde ise konu ve ele alınış biçimi çarpıcıydı. Bu arada Aral hayranları için güzel bir haber İnci Aral web sayfası yayına geçmiş...

Karamazof Kardeşler'i okumuştum ilk olarak. Yıllar sonra Yeraltından Notları okudum. Şimdi Öteki'yi okuyunca sıralamada epey hatalı davrandığımı anladım. Kitapların yazılış sırasını izlesem tam tersini yapmam gerekirdi. Henüz hiç birini okumamış ama niyetli okurlara duyurmuş olayım. Ergin Altay'ın Rusça aslından çevirisiyle İletişim Yayınları'ndan 2008 tarihli ikinci baskısıydı benim okuduğum Öteki. Kitabın sonunda Joseph Frank'in sonsözüne yer verilmiş. Bu sonsözü İngilizce'den Yüce Aydoğan çevirmiş. Roman 202 sayfa, sonsözle birlikte kitap 226 sayfa. Dostoyevski'nin 1846 tarihli eseri Öteki, büyük beğeni toplayan ilk romanı İnsancıklar'ın ardından hayal kırıklığı yaratmış. Günümüzde okuduğumuz Öteki, Dostoyevski tarafından 1866'da gözden geçirilip kimi bölümleri çıkartılmış kimi bölümleri yeniden yazılmış haliymiş. Dokuzuncu dereceden devlet memuru Yakov Petroviç Golyadkin'in St. Petersburg'da (o tarihlerde başkent) yaşamının bir bölümüne t...

İlk baskısı 1997 yılında Özgür Yayınları tarafından yapılan 238 sayfalık romanın Can Yayınları'ndan Nisan 1998 tarihli 6. baskısını okudum. Geri dönüşlerle anlatılan anne ve kızının öyküsü var romanda. Hem kızın (Simden) hem annenin (Sara/Halise) hayatlarına dair ayrıntılara yer verilmiş. İşin doğrusu farklı gelişecek bir roman beklemiştim Simden'in, kocası Ömer'in kendisini bir erkekle aldattığını öğrendiğini okuduğumda. Ayrı bir roman konusu olabilecek bu duruma ilerleyen sayfalarda neredeyse hiç dönülmemiş. Sara'nın, roman zamanında, bugüne gelene dek yaşadıkları ile Simden'in geçmişi paralel bir biçimde yazılmış. Bir noktaya kadar birbirinden kopuk hayatlar yaşayan anne-kızın neden böyle ayrı hayatlar yaşadıkları, birbiriyle hesaplaşmaları mektuplar, anılar üzerinden anlatılmış. Evlilik, çocuk sahibi olmak, bir başka canlının sorumluluğunu üstlenmek romanın sorguladığı konuların başlıcaları bana kalırsa: "Her evlilik cinayetle biter, demişti annesi bir gün,...

Bugüne değin dört öykü kitabını okuduğum Demir Özlü'den okuduğum ilk roman Derinlik Yayınları'ndan ilk baskısını Mayıs 1976'da yapmış Bir Uzun Sonbahar oldu. Benim okuduğum Aralık 1979 tarihli ikinci baskısıydı. Ankara'da aradığımı bulabildiğim sahafların bir arada yer aldığı Adilhan Kitapçılar Çarşısı'nda Bilge Sahaf'tan aldım Özlü'nün romanını. Merak edenler ve bilmeyenler için Adilhan'ı tarif edeyim. Kızılay'dan Sıhhıye'ye doğru giderken yolun sağ tarafında, eskiden kitapçıları ve kotçu dükkanlarıyla ünlü Zafer Çarşısı var. Zafer Çarşısı'nın hemen yanında yer alıyor Adilhan. Sakarya caddesi tarafından gelirseniz, Bayındır 1 sokaktan da girişi var hanın. İçerisinde test kitapları satanları da var roman-öykü-gravür satanları da. Kısacası kitaba dair ne ararsanız var bu handa. Bir Uzun Sonbahar, 1970 yılının sonbaharında İstanbul'da geçiyor. Romanı, kahramanının anlatımıyla okuyoruz. Arka kapakta Demir Özlü'nün hayatıyla ilgili v...

Uzun süredir görünümünü değiştirmeyen bir blogum vardı. Sizi bilmem ama ben sıkılmıştım. Bu temayı wordpress.com'da buldum. Adı Greyzed. Makyajlanmış yeni blogumu umarım beğenirsiniz. Bloga ilişkin bir yenilik daha var. Kategorilerin altında yazarlar başlığını görebilirsiniz sol tarafta. Kitaplara dair yazdığım yazılara etiket ekledim. Kitabın yazar adı, o yazının etiketi oldu. Yazarlar başlığı bu etiketlerin bulut olarak gösterilmesinden ibaret. Kimi yazar isimlerini daha büyük görmenizin nedeni, o yazarın birden fazla kitabına ilişkin yazının olması. Bu anlamda en büyük isim İnci Aral olarak görülüyor ki bugün itibariyle Aral'ın 12 kitabına ilişkin yazı var blogda. Kimi yazar isimleri bu etiket bulutunda görünmüyor. Bunun nedenini tam anlayamadım.

Bir türlü başlayamadığım bir yazı oldu. Oysa okurken kafamda kurgulamaya başlamıştım yazacaklarımı. Sanırım kitaptan alıntıları yeniden okumak engel oldu yazıya başlamama. Alıntılar kopuk kopuk, romanın içinden cımbızla çekilmiş cümleler gibi . Böyle yapmak doğru değil belki ama gene de paylaşmak istiyorum: "...şu ana kadar hayatta umduğumdan daha azını başarabilmekten hoşnut değilim..." s.40 "...Bu yüzden elindekiyle yetiniyorsun. Sonra bir gün orta yaşa varıyorsun ve açabileceğin kapıların hiçbirini açmamış olduğunu fark ediyorsun. Yani bir sabah içinde bir yoksunlukla, unuttuğunu sandığın ama yalnızca uykuya bırakmış olduğunu fark ettiğin bir yığın özlemle uyanıyorsun ve..." s.88 İlişkileri kadın gözünden en iyi anlatan yazarlardan birisi İnci Aral. Epsilon Yayınları'ndan Ocak 2005'te ilk baskısını yapan 230 sayfalık Taş ve Ten'de kahramanımız  üniversitede profesör olarak görev yapan heykeltraş ve ressam, Alman anne ile Türk babanın iki kızından biri...

Bir de Baktım Yoksun 'dan sonra, daha önce aldığımız Kediler Güzel Uyanır 'ı okumak farz olmuştu. İlk baskısını 2011'de yapan (ay belirtilmemiş) Kediler Güzel Uyanır'ın Aralık 2011 tarihli ikinci baskısını okudum. Can Yayınları'ndan çıkan öykü kitabı 124 sayfa. Bulutlar Konuşurken, Düşmüş Bir Harf ve Yarın Sabah Öp Beni adlı üç bölüme ayrılmış, yanlış saymadıysam, toplam kırk bir öykü var. İlk bölümdeki öyküler kısa ve çok kısa. Çok kısa derken bir paragraflık öykülerden bahsediyorum. İlk bölümde Tarçın Kokusu adlı bir öyküsünde Kopan, okuduğum diğer öykülerinde pek rastlamadığım, bana fazlasıyla zorlama ve yorucu gelen benzetmeler kullanmış. Örnek vermem gerekirse: "...Çürümüş bir hurmanın, istemeden dışarı taşmış çekirdeği gibi sarkıyordu kalbim göğüs kafesimden....Yataktan kalkmak için çabaladığım her anda, biraz daha gömüldüm anılarımın timsah kokan bataklığına" (s.23). İkinci bölümde deneysel öykülere yer verilmiş. Hayır! isimli öykü tek ke...

Başlık pek bir şey ifade etmiyor olabilir. 9-10 Ekim 2012 tarihlerinde İstanbul The Marmara otelinde gerçekleştirilen TV Connect EurAsiaEasternEurope etkinliğinde konuşulanlar sonrası bende oluşan kafa karışıklığını anlatmak için daha uygun bir başlık bulamadım. 2 yıl önce IPTV Derneği'nin büyük katkıları ile İstanbul'a gelen IP&TV World Forum etkinliğinin Doğu Avrupa ayağı, bu yıl isim değişikliği ile TV Connect olarak karşımızdaydı. Etkinliği Informa adlı şirket düzenliyor. Dinleyici olarak katılım ücreti 1500 €'nun üzerindeydi. Neyseki sınırlı sayıda yayıncı kuruluş çalışanları için ücretsiz davetiye olanağı sunulmuştu. Etkinlikte dikkatimi çeken bir çok konu oldu. İki güne yayılmış sunumlarda Çek Cumhuriyeti'nden Rusya'ya, Ermenistan'dan ülkemize bir çok sektör temsilcisinin görüşlerini dinledim. Televizyonda yayınlanan dizileri, yayından kısa bir süre sonra internette bulabildiğiniz değişik bir dünya başladı artık. Hatta diziyi eş anlı olarak internet...

Aslında kitabın tam adı biraz daha uzun. Yazının başlığı kısa olsun diye tam adını kullanmadım. Sel Yayıncılık 'ın Ahu Sıla Bayer çevirisi ile Haziran 2001'de ilk baskısını yaptığı kitabın tam adı Romantik Hareket seks, alışveriş ve roman. 335 sayfalık kitabın Ekim 2010 tarihli 7. baskısını okudum. Alain de Botton, Türkçe'ye birçok kitabı çevrilmiş bir yazar. Kitaplarının baskı sayısından ve birçok eserinin dilimize çevrilmiş olmasından ülkemizde sevildiği sonucunu çıkartabiliriz. Romantik Hareket, yazardan okuduğum ilk eser,  diğer eserlerini zaman içerisinde okumayı düşünüyorum. Kitapta Londra'da yaşayan 24 yaşındaki Alice ile 31 yaşındaki Eric'in ilişkisi anlatılıyor. Eserin kapağında roman yazıyor. Ancak klasik bir roman olduğu söylenmez kanımca. Yazar, anlattıklarına ara verip anlattığı durum ile ilgili çözümlemeler yapıyor. Anlattığı durumu açıklayıcı ek bilgiler veriyor. Karakterlerin geçmişine dair ayrıntıları paylaşıyor. Bu araya girişler sayfalar boyunca s...

Tarif bahane, maksat anı olsun. Blog yazmanın keyfi bu aslında. Her yazıda yaşanmışlıklar var. Çoğunun hikayesini sadece yazarı biliyor. Bu yazıda olduğu gibi, kimilerini ise yazarından başka bilenler de var. Gerçi henüz okuma yazmayı bilmiyorlar ama yoğurtlu kek yapımında babalarına yardımcı oluyorlar... Gelelim malzemelere. Mutfakla haşır neşir olan herkesin bileceği malzemeler: 3 yumurta, 3 su bardağı un, 1 bardak şeker, 1 paket kabartma tozu, 1 bardak yoğurt, yağ (ki ben yaklaşık 3 çorba kaşığı zeytinyağı koydum ve tadı kötü olmadı), istenirse kakao ve gene istenirse ceviz, kuru üzüm, fındık, badem, kuru kayısı. Bu malzeme listesini kabartma tozu paketinin üzerinde de bulabilirsiniz. O listede zeytinyağı yazmaz :) Gene mutfakla haşır neşir herkesin bileceği tarif: Yumurtaları şekerle çırpın, ki yukarıdaki fotograf yumurtalar şekerle çırpılmadan önce çekilmişti. Aşağıdakiler ise çırpılma sürecinde çekildi. Fotografların kalitesi için kusura bakmayın. Babalarına yardım etmeye çalışan...

Tarif 2011/01 tarihli Şımartan Tatlar dergisinin Ekmekler özel sayısından bir tarif daha:  Zerdeçallı Ekmek. Bu kez sadece fotografları sayfaya koyacağım. Çünkü ekmeği pişirirken çektiğim fotografların ilkinde tarif ve içinde yer alan malzemeler okunabiliyor. Aynı şeyleri tekrar yazmanın gereği yok diye düşündüm. Zerdeçalın bir çok faydası varmış. Özellikle geçiş mevsimlerinde vücut direncini arttırırmış. Milliyet Gazetesi'nin buradaki haberinde böyle bilgiler yer alıyor...

Uzun süre sonra gelen, tarif etiketli bir yazı geliyor. Evdeki malzemeleri değerlendirmek için denediğim tarif, beklediğimden iyi sonuç verince okuyucularımla paylaşayım istedim. Tarif 2011/01 tarihli Şımartan Tatlar dergisinin Ekmekler özel sayısından: Kuru Meyveli Alman Ekmeği. Öncelikle malzemeleri sıralayayım: Ekmeğin olmazsa olmazı un. Dergideki tarifte 3 su bardağı buğday unu diye yazıyor. Evde tam buğday unu vardı, 3+ su bardağı tam buğday unu kullandım. 3+'da ne derseniz:  3 su bardağı ile hamuru yoğurmaya başladıktan sonra ele yapışmayacak kıvama gelene kadar eklediğim miktarı ölçmedim ama neredeyse 1 su bardağı olmuştur. 1 paket instant kuru maya. Derginin sponsoru Pakmaya'ymış. Evdeki mayanın markası da aynıydı. Yarım çay bardağı toz şeker. Pancardan imal olanını seçmeye özen gösterin. 1 çay kaşığı tuz diyor tarif ama ben göz kararı koydum. 1 paket vanilya diyor tarif evde şekerli vanilin buldum. Aynıdır diye düşünüp kullandım. 1,5 su bardağı ılık süt ve ...

Çocuk büyütme konusundaki deneyimim 3 yaşını bitiren ikiz kızlarımdan ibaret ve piyasadaki tüm kitapları incelemiş değilim. Evimizde konu ile ilgili kitaplar arasında en beğendiklerimi sıralayayım istedim. Belki birilerine yararı olur. Doğan yavru/lar bebekken kitaplarda aranıp okunanlar ile çocuk olmaya başladıktan (bence 2 yaş civarı) sonra aranıp okunanlar epey farklı oluyor. Bebeklik çağlarında el altında tuttuğum kitap çocuk hastalıkları uzmanı Dr. Cihangir Ertekin'in Bebek Beslenmesi ve Bakımı adlı Ada Yayınları'ndan çıkan kitabıydı. Kitabın tam adı Bebek Beslenmesi, Bakımı ve Hastalıklarında Anneye Pratik Bilgiler. Tam olarak adı gibi pratik bilgilerle dolu bir kitap. Önsözünden, bebek bakımı hakkında 20 sayfalık bir broşürle başlayan kitap macerasının 80 sayfalık bir kitapçığa oradan da 200 sayfalık bir kitaba dönüştüğünü öğreniyoruz. Bu 200 sayfalık olan kitap sanırım elimde tuttuğum 432 sayfalık son halinin ilk taslağı niteliğindeydi. 8 bölümden oluşan kitabı beb...

Geçen yıl Eylül ayında bloga Çernişevski'nin Nasıl Yapmalı romanıyla ilgili yazdıklarımı   "Bu kitap sonrasına bıraktığım bir diğer önemli Rus yazarın eseri Yer Altından Notlar, okuma sırasının başına geçti. Yer Altından Notlar’ı Dostoyevski’nin Nasıl Yapmalı’ya yanıt olarak kaleme alındığını okudum Güneş Bozkaya’nın notlarında. Aynı bilgi bir çok internet sayfasında da tekrarlanmış."  notuyla bitirmiştim.  Türkçe olarak farklı yayınevleri tarafından yayınlanmış eseri, Can Yayınları'nın Mayıs 2011 tarihli ilk baskısından okudum. Rusça orijinalinden Ergin Altay tercüme etmiş.  Romanla ilgili yazacaklarıma geçmeden Altay'ın çevirisinin, okumayı kolaylaştırdığını belirtmem gerekiyor. Genellikle farklı dildeki sözcüklerin anlamları için konulan çevirmen notunu Altay başka bir boyuta taşımış. Romanda dönem yazarlarına göndermelerden, Dostoyevski'nin diğer eserlerinde açıkladığı kavramlara, hatta Petersburg'un 1860'lı yılların ortalarındaki adres rehberine ...

25.11.2006 tarihinde satın aldığım Rum Mehmet'i, kütüphanede unutunca bitirmek bugünlere kısmetmiş. Ortaoyuncular Yayınları tarafından ilk baskısı Mart 2002'de yapılan 205 sayfalık öykü kitabının benim okuduğum Mayıs 2002 tarihli 3. baskısıydı. Fotografa dikkat etmeyenler için kısa bir açıklama yapayım: 25.11.2006 tarihinde İstanbul İstiklal Caddesi'ndeki SES tiyatrosunda Ferhangi Şeyler'in 1588. oyununu izledim. Kitabı, tiyatro binasında satın aldım ve oyundan sonra imzalattım. Kitap ile ilgili ilk not etmek istediğim puntosunun büyüklüğü. Günümüzde kağıttan tasarruf kaygısıyla mıdır, kalınlığı azaltma kaygısıyla mıdır bilmem kimi kitapların puntosu çok küçük oluyor. Rum Memet'in puntosu alışageldiklerimizden büyük. Kitaptaki öykülerin bir bölümü anılardan oluşturulmuş. Şensoy'un otellerde yaşadıklarını anlatan birden fazla öykü var Rum Memet'te. Kitabın 86. sayfasında yer alan "O Zaten Çocukken Pilot Olmak İstiyordu" başlıklı öyküde, aşağ...

Pınar Kür ismini, Asılacak Kadın adlı romanından uyarlanan filmi izleyerek öğrenmiştim. Kendisinden okuduğum ilk roman Bir Cinayet Romanı oldu. İlk baskısı 1989 yılında Can Yayınları tarafından yapılmış. Benim okuduğum Everest Yayınları tarafından yapılan Şubat 2008 tarihli 8. baskısıydı. Farklı bir cinayet romanı. Cinayetin işleneceği romanın başından belli. Aslında cinayet romanında elbette cinayet işlenecek, ancak Kür'ün eserinde ünlü bir yazar, bir şekilde ilişkisi olan insanlara, yazacağı romanda kullanmak üzere günlük tutmalarını ister. Bu günlükleri kullanıp bir cinayet romanı yazacaktır. Bölümlerin başlıklarındaki harfler, yazanların isimlerinin baş harfleri. Neyse, romanı okumamışları düşünerek daha fazla ayrıntı yazmayayım. Ortalarına kadar heyecanla okuyup sonra, tahmin ettiğim gibi mi bitecek düşüncesiyle devam edip, böyle de bitmez ki diye sonlandırdığım bir roman oldu.

Üç cilt halinde yayınladığı anılarını okuyup, yazdıklarının hiç birini okumamış olmam garip bir durumdu. Geç de olsa Ağaoğlu'nun romanlarından bir tanesini okudum. İlk baskısı 1991 yılında İletişim Yayınları'ndan çıkmış. Benim okuduğum Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları'ndan, Nisan 2007 tarihli 11. baskısıydı. 119 sayfalık roman, yazar tarafından "Oda Romanı" olarak tanımlanmış. Öğlen yemeğini kalabalık bir lokantada yemeğe niyetli, birbirini tanımayan, kalabalık yüzünden aynı masayı paylaşmak durumunda kalan kadın ile erkeğin hikayesi Ruh Üşümesi. Bir iki saat içinde yaşanıyor her şey. Elbette kahramanların hayal dünyalarının zamanını hesaba katmazsak. Farklı bir teknik denemiş Ağaoğlu bu romanı kaleme almaya karar verdiğinde. Okuması, klasik roman akışına alışmışlar için biraz zorlayıcı. İşin doğrusu bu romanı ilk yayınlandığında edinmiş ama bir türlü ilerleyemeyip bırakmıştım. Okuyucusundan dikkat isteyen romanlardan. Romanın bölümlerine klasik müzik eserleri ...

Ağaoğlu'nun yayınlanmış günlüklerinin son cildi 1983-1996 yılları arasını kapsıyor. Türkiye İş Bankası Yayınları'ndan ilk baskısını 2007 yılında yapılan bu son cildin ben Mart 2012 tarihli ikinci baskısını okudum. 831 sayfalık son cildin etiket fiyatı 32 TL. Yazarın "köyün yenisinden derenin büyüğüne" taşınmasıyla başlayan cilt, trafik terörüne uğradığı 22 Temmuz 1996'da bitiyor. 1980 darbesi sonrası özellikle 1983'deki seçimlerden sonra iktidara gelen Turgut Özal dönemiyle birlikte değişen Türkiye ve İstanbul'u Ağaoğlu'nun günlüğünden okuyoruz. 1996'ya kadar yayınladığı eserlerin yazılış sürecine tanıklık ederken dönemin edebiyatçıları arasındaki ilişkileri izlemek de ilginç. Behçet Necatigil anısına verilen şiir ödülünün jürisinde olan Ağaoğlu'nun günlüklerinden dönemin şairlere dair düşünceleri okunabilir.

1969-1977 yıllarını kapsayan ilk cildini 2007 yılı Mart ayında okumuş olduğum günlüklerin 1977-1983 yıllarını kapsayan ikinci cildini geçen günlerde okudum. İkinci cilt Mart 2012 tarihinde ilk baskısını yapmış. Olası bir yanlış anlaşılmayı baştan düzelteyim. Aslında anıların ilk cildi 2004'te yayınlandıktan sonra 1969-1983 yılları arasını kapsayacak şekilde Damla Damla Günler I - II ve 1983-1996 arasını kapsayacak şekilde Damla Damla Günler III adlarıyla Mart 2007'de yayınlanmış Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları etiketiyle yayınlanmış. Mart 2012'de ise ilk cilt 1969-1977 ve 1977-1983 olmak üzere ikiye ayrılarak yeniden yayınlanmış. Damla Damla Günler II 314 sayfa ve etiket fiyatı 18 TL. Günlük, anı, biyografi gibi kurgu olmayan metinler okumaktan keyif alıyorum. Dönemi başkalarının gözünden okumaktan mıdır başkalarının hayatlarını meraktan mıdır yoksa ikisi birden midir bilemedim. Bildiğim, ne kadar uzun olsa da sıkılmadan okuduğum. Damla Damla Günler II'de 1980 darb...

Neden böyle oldu ben de tam anlayabilmiş değilim. Bu durum geçici mi onu da bilmiyorum. Bildiğim tek şey uzunca bir süredir blog sayfama yazmak isteğimin olmadığı. Zaten yazı sıklığından görülebilen bir durum. Ölü bloglar arasında yerini mi alacak yoksa bir süreliğine uykuya yatıp sonra uyanacak mı zaman gösterecek. Yeniden görüşünceye dek akıl sağlığınızı yitirmemeye çalışın/çalışalım. Böylesi bir dünyada ne kadar mümkünse...

Kış sert ve yağışlı geçti bu sene başkentte. Kar, uzun süre kalkmadı yerden. Caddeler temizlense bile sokaklar ve özellikle kaldırımlardaki kar, güneşin yüzünü göstermesini bekledi. Bu uzun ve sert geçen kış mıdır sebebi bilemiyorum ama uzunca bir süredir bloga yazı yazmadığımı farkettim. Blog yazmaya başladığım Kasım 2004'ten bu yana yazısız geçen ilk ay Şubat 2012 oldu. Bu kadar ara verince yazacaklar birikti haliyle. Neyse, geç olsun güç olmasın en azından Mart 2012 yazısız geçmesin diye bu kısa durum raporunu ekleyeyim dedim sayfaya. Merak edenler için sağlık sıhhat yerinde, biraz tembellik biraz kış uykusu. Bahar ile birlikte yeniden canlanma / canlandırma zamanı...