S A D E C E Ö Z G Ü R

Ülkemizde giderek yaygınlaşan kahve dükkanı zincirleri, içecekleri farklı boylardaki bardaklarda sunuyorlar. Zincirden zincire bardak boylarına verilen isimler değişse bile aynı kalan bir özellik var: en küçük boy bardak bile ülkemiz ölçülerine göre büyük. Bu tespitim, sadece bana ait değil. Arkadaşlarımın çoğunun düşüncesi aynı. En küçük boy bardakta (Starbucks'ta tall olarak geçiyor) istediğimizde bile sunulan içecek fazla geliyor. Geçtiğimiz günlerde yeni bir boy fark ettim Starbucks'ta: short . En küçük boy bardak istediğimizde seçenekler arasında sunulmayan short, çocuk boyu olarak adlandırılıyor. İlginç olan, özellikle istemediğiniz sürece bu boyun size hatırlatılmaması. Neyse bu önemli (!) keşfimi sizlerle paylaşmış olayım. Amerika'da yaşamadığımıza göre, alışageldiğimiz kupa-bardak boylarında kahve içebilirsiniz çocuk boy isterseniz...

Siyah Süt, yayınlandığı 2007 yılında epey ses getiren otobiyografik roman. Yazarların, kendilerininden bahsettiği kitapları okumayı sevmişimdir oldum olası. Yazma süreçlerini anlattıkları, okuyucu ile dertleştikleri kitapları. Çok severek okumuştum Adalet Ağaoğlu'nun Damla Damla Günler adlı anı kitabını. Siyah Süt'ü anı kitabı olarak nitelendirmek doğru olmaz. Zaten kitabın kapağında otobiyografik roman yazılı. Çocuk sahibi olma, yerleşik hayat yazarlık sürecini nasıl etkiler? Edebiyat tarihinde kadın yazarların kadınlık ile yazarlık arasındaki seçimleri ya da toplumun kadından beklentilerini karşılarken yazmanın zorlukları gibi konularda tarihten örnekler veriliyor roman boyunca. Benistan ülkesinin parmak kadınlarının (Hırs Nefs, Pratik Akıl, Sinik Entel, Anaç Sütlaç, Can Derviş ve Saten Şehvet hanımlar) hikayeleri romanı akıcı ve keyifli yapmış. Anlatılan süreç, bir çok kadının yaşadıkları sanırım: Çocuk sahibi olma kararının verilmesi. Bu konu üzerine düşünmeyip haya...

Ergin Yıldızoğlu, pazartesi ve çarşamba günleri Cumhuriyet gazetesinde yazan ekonomist/araştırmacı/yazar/şair. Gazete yazılarında referans verilmesi çok rastlanan bir durum değildir. Oysa Yıldızoğlu'nun her makelesi, bilimsel yayın benzeri referanslarla dolu oluyor. Dünyanın gidişi üzerine yorumları, ne yazık ki, doğru çıkıyor çoğu kez. Ne yazık ki diyorum, çünkü oldukça karamsar öngörülerde bulunuyor. Emperyalizm ve Siyasal İslam Arasında Türkiye başlıklı kitabı, 2006-2008 arasında yazdığı makalelerin konulara göre düzenlenmiş hali. Uzun giriş yazısı, 3 bölüme ayrılmış kitabın kısa özeti gibi. Büyük Ortadoğu, Emperyalizm, Türkiye ve Siyasal İslam başlıklı bölümlerde Yıldızoğlu'nun çeşitli tarihlerde yazmış olduğu makalelere yer verilmiş. Yazıların sonunda, gazetedeki yayın tarihleri de var. 430 sayfalık kitap, kolay okunur türden değil. Çoğunlukla iki-üç makale üst üste okuyunca bunalıp kenara bıraktım. İç karartıcı öngörülerin büyük bölümünün gerçekleşmiş olması, henüz ger...

Sosyolog, yazar Pınar Selek'in 2008 yılında yayınlanan kitabı Sürüne Sürüne Erkek Olmak. 216 sayfa ve hızlı okumayanlardan olan ben bile bir günde bitirdim. Zorunlu askerlik hizmetine ilişkin, çeşitli yaş ve sosyoekonomik çevreden 58 erkek ile yapılan söyleşilerle oluşturulmuş bir kitap. Söyleşileri Hüseyin Deniz ve İrfan Uçar gerçekleştirmiş. Askere uğurlama ile başlayan ve Eve Dönüş ile biten bir süreci toplamda 15 bölümde incelemiş yazar. Sosyolog bir kadının gözünden erkek kimliğini oluşturan önemli ögelerden birisi olarak ele alınmış askerlik dönemi . Ülkemizde her erkeğin bir şekilde askerlik anısı vardır. Bir nedenle askerlik yapmayanların bile bu sürece dair anlattığı/anlatacağı şeyler oluyor. S osyoloji konusunda eğitimim olmamasına karşın kitaptaki yer verilen bir çok konuda kafa yormuştum askerliğim boyunca. Kısa sürede okumama karşın etkisi uzun sürecek kitaplardan birisi Sürüne Sürüne Erkek Olmak. Kitabın yazarı Pınar Selek ve kitapta yer alan söyleşileri gerçekle...

Sigaranın kapalı alanlarda içilmesini yasaklayan yasa, 15 Mayıs 2008 ve 19 Temmuz 2009 tarihlerinde uygulanmaya başladı/başlayacak. İş yerleri, toplu ulaşım araçları, taksiler, hava alanları ve daha bir çok kapalı alanda yasağın uygulanması neredeyse bir senedir sürüyor. Peki bu yasak ne kadar uygulanıyor? Kişisel gözlemlerimi sizlerle paylaşmak istedim. Oldukça fazla sayıda çalışanın bir arada yaşadığı bir yerleşkede (kampüs) iş yerim. Farklı binalardan oluşuyor yapısı. Yasağın ilk günlerinde sigara tiryakileri, odalarının kapısını kilitleyerek içeride tüttürüyorlardı zehir saçan içeceklerini. Sonbahardan bu yana, koridorlarda, kapısı açık odalarda içmeye devam ediyorlar. Tiraji komik durumlar yaşanıyor. Her kata 2 sorumlu atandı. Bu sorumlular yasağın uygulanmasını denetleyecek. Benim çalışmakta olduğum katın sorumlusu olarak belirlenenler en sağlam içiciler :) Kimi kime şikayet edeceksiniz? Alış-veriş merkezlerinin durumu, iş yerlerinden farklı değil. Özellikle merkezlerin içinde ye...

Uzun süre gitmedim Issız Adam 'a. Merak etmediğimden değil. Denk gelmedi bir türlü. O kadar çok şey duymuştum ki filmle ilgili, izledikten sonra ciddi hayal kırıklığı yaşadım. Anadolu'nun bağrından kopup gelmiş, babasının açtığı restaurantta yaptığı yemeklerle kendi dünyasını kurmuş yalnız bir adam kahramanımız. Kadınlarla ilişkilerinde başarısız, seks konusunda sıkıntılar yaşayan Issız Adam'ımız bir yandan eski plaklardaki seslerin hayranıdır. Görüp beğendiği, birlikte olmak için türlü bahaneler/yalanlar uydurduğu Ada ile ilişkisi hem kendisini hem yaşam biçimini değiştirecektir. Peki bu durum sürekli olur mu? İşte filmin ilk yarısı bu güzelliklerle sürüp bitiyor. İkinci yarı ise biraz aceleye getirilmiş diye düşündürdü. Aslında final sahnesine kadar aceleye getirilmiş gibi gelse bile hayal kırıklığı diye nitelendirmeyeceğim bir yarıydı. Ama öyle bir final sahnesi var ki, inandırıcılıktan bu kadar mı uzak olur. Şimdi filmin finalini anlatıp, izlememişleri düşman etmeyeyim ...

Hatırlayacaksınız bir süre önce PowerXL'den bahseden yazı yazmıştım. Ankara'da keyifle dinlediğimden söz etmiştim. Sonradan yazıda bilgi güncellemesi yaparak Ankara vericisini susturduğunu yazdım. Bu kez gene Ankara'da gene PowerXL keyfini yaşayabildiğimizden bahsetmek istiyorum. Günümüzde bir çok radyonun (belki de tüm radyoların) web sayfaları var ve bu sayfalar üzerinden online yayın yapıyorlar. PowerXL de bu radyolardan birisi. İnternet sayfası üzerinden yayın dinlenebiliyor . Karasal alıcılarla (yani bildiğiniz radyo alıcılarıyla :) sadece İstanbul'a yayın yapıyorlarmış. İstanbul'da yaşayanlar için frekansının 100.2 MHz olduğunu hatırlatayım.

Woody Allen'in son filmini izledik bugün. Geçtiğimiz yıllarda maç sayısı adlı filmini izlemiş ve sevmiştik. Maç sayısı, Londra'da geçiyordu. Kentin güzellikleri filme eşlik ediyordu. Barselona Barselona ise adı üzerinde olduğu gibi İspanya'nın (Katalonya demek gerek belki de) önemli kentlerinden Barselona'da geçen bir yaz macerası. Birbirinden karakter ve tip olarak farklı iki Amerika'lı genç kız yazın 2 ayını geçirmek için Barselona'ya geliyor. Kızlardan esmer olanı nişanlı, ne yapmak istediğinden emin, Katalan yaşam biçimi üzerine yapmakta olduğu yüksek lisansına katkısı olsun düşüncesiyle geliyor Barselona'ya. Sarışın olan isehayatın rüzgarına kendini bırakmış yaprak gibi savruluyor. Aşkı arıyor belki de. Eşinden olaylı bir şekilde ayrılmış bohem ressam ile tanışan kızlarımızın hayatları (en azından bir süreliğine) değişiyor. Nişanlı olanı hayatının geri kalanını kökten değiştirecek tercihi yapmaya çalışıyor. Ressamın eski eşinin de hikayeye katılmasıyl...

Dün Elektrik Mühendisleri Odası Ankara Şubesi'nin 2001 yılında yaptığı cumartesi söyleşilerinden birisinin bant çözümlerinden oluşturulan kitapçık geçti elime. Geçtiğimiz yıllarda kaybettiğimiz Sadun Aren ile yapılmış bir söyleşi. Sadun Hoca'nın anılarından oluşan bir kitap okumuş ve yorumlarımı siz değerli okuyucularımla paylaşmıştım . Söyleşinin yapıldığı tarihte, Puslu Camın Arkasından kitabı henüz yayınlanmamış. Sadun Aren, TİP sürecini anlatarak başladığı söyleşine Türkiye ve dünyanın yaşadığı değişimleri değerlendirerek devam etmiş. Sovyetler Birliği deneyiminin başarısızlıkla sonuçlanması sonrası, sosyalizmin kurulması için önerilen yöntemlerin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini söylemiş. Öncü bir mücadele ile iktidarı ele geçirip ardından kamulaştırma yoluyla özel mülkiyete son verme şeklinde özetlenebilecek mücadeleye yöntemi yerine, iş yerlerinin yönetimine katılarak zaman içerisinde sömürünün düzeyini azalta azalta sistemi değiştirmenin olanaklı olabileceğini anl...

Yeni yılı umutla karşıladık. Yanı başımızda yaşanan vahşetin bir an önce sona ermesi dileğimiz, yakın gelecekte gerçekleşecek gibi görünmese bile. Ya da başladı, derinleşecek denilen krizin etkilerini 2009'da çok daha yoğun hissedeceğimizi bilsek bile. Bertolt Brecht'in şiirini bir kez daha okuyup insanların düşünmesini de bildiğini umarak, yeni yılı umutla karşıladık... Generalim Tankınız Ne Güçlü Tankınız ne güçlü generalim, Siler süpürür bir ormanı, Yüz insanı ezer geçer. Ama bir kusurcuğu var; İster bir sürücü. Bombardıman uçağınız ne güçlü generalim, Fırtınadan tez gider, filden zorlu. Ama bir kusurcuğu var; Usta ister yapacak. İnsan dediğin nice işler görür, generalim, Bilir uçurmasını, öldürmesini, insan dediğin. Ama bir kusurcuğu var; Bilir düşünmesini de. Cev. A.Bezirci

Bildiğiniz gibi 15 Mayıs 2008 tarihinden beri kapalı mekanların büyük çoğunluğunda, alış veriş merkezleri de dahil, sigara içmek ve içilmesine izin vermek YASAK. Yasağa uymayanlar hakkında işlem yapılacak. İçenlere 62 TL, içilmesine izin verenlere ise 5000 TL'ye kadar para cezası uygulanacak. Sigara düşmanı olarak bu yasaya çok sevinmiştim. Uygulamasının takipçisi olmaya karar vermiştim. Öyle de yapıyorum. Üzülerek görüyorum ki alış veriş merkezlerinde yasa uygulanmıyor. Özellikle merkezlerin içerisindeki restaurant ve kafelerde. Ankamall'ın en üst katındaki fastfood merkezinde yasak uygulansa bile diğer tüm bölümlerindeki kafelerde fosur fosur sigara içiliyor. Merkezin görevlilerine şikayet ettiğimde Yenimahalle Belediyesi'ni aramam söyleniyor. Belediyeyi bir kaç kez arayıp şikayetimi bildirdim. Bir zincir kahveci var ki yasak başladığından beri sürdürdüğü ilkeli tavır ile gönlüme sarsılmaz tahtını kurdu. Tahmin edersiniz sizler de: STARBUCKS. Lezzetli kahvesi, güzel müziğ...

1968 yılı basımı derleme bir kitap İnsanlar Yıllar ve Hayatlar İlya Erenburg'un Hatıraları. Hasan Ali Ediz'in Ehrenburg'un 2 ciltlik hatıralarından seçerek düzenlediği 320 sayfalık bir eser. Kitabı oluşturan çeviriler tefrika halinde Cumhuriyet gazetesinde yayınlanmış zamanında. Tabii gazetede yayınlananlara eklemeler yapılmış kitap haline getirilirken. Ancak biri 613, diğer 792 sayfa olan orijinal anıların küçük bir kısmı yayınlanmış gene de. Yazarın soyadı kimi kaynaklarda ve Türkçe olarak yayımlanmış eserlerinde Ehrenburg olarak geçiyor. İnternette bakınca her iki tip kullanımının olduğunu gördüm. 1891-1967 yılları arasında yaşamış İlya Erenburg'u Dipten Gelen Dalga adlı romanıyla tanımıştım. Üniversite yıllarında okuyup etkilendiğim romanın, herbiri ikişer ciltlik bir üçlemenin (Paris Düşerken, Fırtına ve Dipten Gelen Dalga) son kitabı olduğunu öğrenince hayıflanmıştım. Yakın zamanda okuduğum Julio Jurenito ise yazarın ilk romanıymış. Hasan Ali Ediz'in derled...

Bilenler bilir. Ankara'nın ayazı meşhurdur. Bu sabah derecenin gösterdiği sayı, yok artık dedirtti. Sabahın ilk saatlerinde kimbilir kaç dereceyi gösteriyordu. Bu soğuklara bir de tavana vuran doğalgaz fiyatı eklenince denklem daha bir zorlaşıyor. Ankara'da durum böyleyse doğuda kim bilir ne güçlükler yaşanıyordur. Yeni yılın ilk yazısını umutsuzlukla bitirmeyeyim. 21 aralıktan beri günler uzuyor. 21 hazirana kadar da uzayacak. Uzayan günler, büyüyen umutları muştular bana hep. İş çıkışı halen batmamış güneş umutla doldurur içimi. Güneşimiz daim olsun yeni yılda...